نام شناسي احمد آباد

پژوهشگر آقاي محمد حسين رستمي با راهنمايي سركار خانم خطيبيان و با مسئوليت اجرايي آقاي سلطان محمدي(مسئول كتابخانه كوثر)تابستان 83

شايان ذكر است پژوهش انجام شده نقل قول از بزرگان و معتمدين احمد آباد مي باشد و اين گونه نقل قول  قول ها خالي از شواهد و قرائن ونيز اشكال هم نمي باشد.در صورت امكان علاقه مندان و مطلعين آن منطقه اگر اطلاعات كامل تري دارند براي نشريه ارسال نمايند.

تحليل نام احمد آباد

احمد آباد محله اي ما بين منطقه اسب چران،محله درويش،محله چالكا و از شمال منتهي به چشمه اعلاء مي باشد . در گذشته نام اين محل مامكا بوده است و برطبق محاصبه ها با آقايان محمد پارسي،حسين لاري،حسن خاني(پارسي) وحاج مهدي فلاح چنين ذكر شده است.مامكا در اصل مامك آباد و با وجه تسميه مام آباد بوده است.مام ،دختر يكي از قدرتمندان و ثروتمندان ايراني است كه آقاي حاج احمد كرماني ايشان را دخترشخصي به نام سلطان يا  نايب وكيل يك سرهنگ هداوندي و يا دختر سيد حبيب اله خان نوايي دانسته اند و نوا يا نباس،  نام روستايي در مسير شمال بعد از شاهاندشت مي باشد كه دومي متحمل تر است.بنابر مصاحبه ها وي پس از ماجراي جنگ به دماوند پناه برده و در كوهي كه در منطقه اسب چران واقع مي باشد در يك غار قديمي پنهان شده و اين دختر صاحب ثروت مام،نام داشته است.دليل بر مدعاي پنهان شدن ايشان درغاري به نام اشكاف (محلي) و غار پهلوان (ثبت شده )،پيدا شدن چند گنج از اين غار مي باشد. كه پس از آرام شدن اوضاع به بناي روستايي دست زده و روستايي را در حدود 500 سال پيش بنا مي نهد و نام اين منطقه را مامك آباد مي گذارد.اما علت تغيير نام اين محل به صورت داستاني عاشقانه چنين ذكر شده است كه: مام پس از چند سال، دل در گرو مردي خوش صورت و خوش سيرت مي نهد و پس از آن براي اثبات علاقه ي خود،نام روستا را براساس نام شوهرش تغيير مي دهد.

تحليل ديگر: احمد پسر ميرزا حبيب اله خان نباس (نوايي) بوده و نام اين محل به اين دليل احمد آباد ناميده مي شود.تناقضي كه در دو تحليل بالا وجود دارد اين است كه فرزند حبيب اله خان نوايي،مام بوده و يا احمد كه هر دو تحليل بر اساس نقل سينه به سينه بوده  و مطمئن نمي باشد و شايد هم احمد،پسر ميرزا حبيب اله خان بوده كه عاشق مام،دختر سرهنگ هداوندي به نام نايب وكيل مي شود.قضاوت در مورد فوق با كميته علمي خواهد بود.

اما تحليلي كه مستند به كتاب تاريخي «تاريخ ايرانيان»نوشته كنت گوبينو /193 194 مي باشد در مورد نام مامك آباد اين است : در تاريخ ايرانيان پس از شرح زندگي كيومرث كه پس از سي سال سلطنت وفات نمود،سيامك فرزندش با پذيرش پادشاهي بلخ به اين سمت به سلطنت مي رسد و طبق عقيده حمزه اصفهاني،سيامك كه پادشاهي عادل و زاهد بود،پس از سركوبي ديو ها در مجاورت كوه دماوند،عزلتگاهي مي گزيندو به عبادت مي پردازد.اما در يك كمين به وسيله آن ها توسط تخته سنگ بزرگي كه بر سرش مي كوبند كشته مي شود. وي پس از شرح مفصل اين مطلب مي گويد:«نزديك دماوند قصبه اي است موسوم به مامك آباد كه مي گويند مادر اين پادشاه (سيامك ) كه به دست ديو ها كشته ،در آن جا منزل داشته است.

زمان تاسيس يا تكميل احمد آباد

اين منطقه حدود 400 الي 500 سال پيش، با مهاجرت طوايف حاضر به اين جا،تشكيل شده است.البته بر اساس تحليل كنت گوبينو،زمان تاسيس آن به حوزه اسطوره ها مي رسد كه شايد بيش از چندين هزار سال باشد.

زبان

زبان محلي مردم احمد آباد،زبان دماوندي مي باشد كه با تغييراتي در بعضي از كلمات آن به علت آميخته شدن چند قوم كه به صورت كوچ به اين منطقه آمده اند،همراه است.مثلا بعضي از لغات لري و بختياري نيز در ميان كلام مردم مشاهده مي شود.در ضمن اضافاتي هم با توجه به موقعيت احمدآباد از زبان گيلكي وجود دارد.

قوميت(نام و ريشه يابي طوايف)

قيوميت اين منطقه از چند طايفه تشكيل شده است كه عبارتند از :

1-    فلاحي يا فلاح ها كه از معتمدين اين محل مي با شند.

2-    لطفي ها كه با پيشينه اين محل هماهنگ شده اند.

3-    هداوندها كه از ايلات كوچ نشين در اين محل مي باشند.

4-    پازوكي ها

5-    طاولي ها

مشاهير

مشاهير اين منطقه در گذشته همان مام و احمد و در دوره معاصر،جناب دماوندي مي باشد و در سال هاي اخير نيز آيت ا... جوادي آملي،در اين منطقه حضور دارند.

بناهاي تاريخي

خانه هاي قديمي و كاهگلي مربوط به 900سال پيش به نام هاي خانه شيخ محمود فلاح معروف به خانه جناب فلاح (دماوند)،خانه سلطان پارسي،خانه داش حسينعلي،خانه مش امراله،خانه خاله خورشيد،خانه و باغ حشمت ديبان و مسجد قديمي كه بازسازي شده است.