آمار حضور داوطلبان دماوند در ظول هشت سال دفاع مقدس

مقدمه
آمار فقط يك شاخه از علم رياضيات كاربردي نيست. آنچه در ذهن عموم مردم آشناست، مجموعه اي از اعداد و ارقام است كه به شكل داده هاي مختلف رياضي به كار مي رود. اين اعداد و ارقام حكايت از واقعه اي كه قابل پيش بيني است، مي كند؛ مثلاً عمليات آماري براي ميزان حضور مردم در انتخابات مجلس نهم. در اين عمليات از يك جامعه آماري نمونه به شكل تصادفي نظرخواهي شده و پس از طي يك فرآيند علمي پردازش و تجزيه و تحليل و ارائه مي شود. اما گاهي اوقات اين آمار مربوط به آينده نيست بلكه گزارشي آماري از يك واقعه يا حادثه است كه در گذشته اتفاق مي افتد. مثلاً آمار شركت كنندگان در انتخابات رياست جمهوري در طول ده دوره گذشته و مقايسه ميزان حضور مردم و در كل، نسبت حضور مردم شهر و روستا، ميزان حضور نوجوانان و جوانان، آمار حضور زنان و مردان، ميزان تحصيلات شركت كنندگان در انتخابات و ... .
تحليل و فرآوري اين گونه آمار براي مسئولان سياسي و اجرايي بسيار راهگشا مي تواند باشد. مثلاً اگر طي ده دوره گذشته براساس داده هاي آماري متوجه شويم ميزان حضور جوانان زياد يا كم شده است، يا هر چه از مركز ايران به سمت شهرها و استان هاي دورتر مي رويم نوع حضور و نحوه راي آنها به افراد و احزاب بسيار معنادار است.
«دفاع مقدس هشت ساله» يكي از روشن ترين دوران هاي تاريخ ايران طي هفت هزار سال گذشته است. يكي از ابعاد روشن سازي جلوه هاي مختلف اين حماسه ماندگار مراجعه به آمار است. آمار دقيق و درست همراه با پردازش علمي و صادقانه و نتيجه گيري روشن بينانه مي تواند بسياري از زواياي پنهان و ناگفته جنگ هشت ساله را بازگو نمايد. مثلاً اينكه دريابيم براساس آمار و به نسبت جمعيت كدام قشر يا صنف يا استان يا شهرستان يا روستا همت بيشتري براي حضور در جبهه داشته اند؟ يا آمار پروازهاي خلبانان هوانيروز و نيروي هوايي به نسبت روزهاي دفاع مقدس چقدر بوده است؟ مي تواند گوشه اي از دلاور مرديهاي هوانيروز و نيروي هوايي را آشكار سازد.
چند نكته مهم
اين مقاله، گزارشي آماري از آمار حضور داوطلبانه نيروهاي مردمي، بسيج و جهادگر است كه تقديم مي گردد. قبل از توجه به اين آمار چند نكته را بايد مدنظر داشته باشيم:
1. اين آمار مثل عموم آمارها، كامل و جامع نيست زيرا:
اولاً – بيانگر آمار پرسنل سپاه پاسداران ، كميته، شهرباني و ژاندارمري در آن دوران نيست.
ثانياً- بسياري از داوطلبان اهل اين ديار از بسيج يا جهاد دماوند اعزام شده اند. چه اينكه بسياري از شهداي منطقه ساكن تهران بوده و از همان شهر اعزام شده اند.
ثالثاً – بسياري از داوطلبان ساكن منطقه دماوند، بعد از يك بار اعزام با يگان رزمي خود آشنا شده و با هماهنگي همان يگان يا واحد از تهران يا شهر ديگر برگه اعزم گرفته و به جبهه روانه شده اند.
2.اين آمار هنوز به شكل مواد خام آماري است و نياز به جمع آوري دقيقتر اعداد و ارقام حضور و پردازش و فرآوري آن براساس يك طرح علمي دارد كه در جاي خود بايد به آن پرداخته شود.
با اين همه، تا حدودي دقت در اين آمار مي تواند گوياي نكات مهم و جالبي باشد. چنانچه به همين مقدار كم هم دقت شود، د اده هاي جالب توجهي به دست مي آيد.
4.اين آمار از سپاه پاسداران انقلاب اسلامي دماوند بدست آمده است كه از همراهي آن عزيزان قدرداني مي شود. اما اگر نسبت سنجي دقيقتري در مقايسه با جهت آن سالها انجام شود، مطلع مي شود كه مثلاً روستايي مانند جورد يا بولان در مقايسه با بسياري از روستاي پرجمعيت تر پيشتاز هستند يا به عنوان نمونه روستاي جورد 53 نفر اعزامي داشته و رودهن نيز 55 نفر! 
ضمن اينكه عموماً شهرهاي دماوند، كيلان، رودهن به نسبت جمعيت خود در مقايسه با روستاهاي اطراف خود، از اين روستاها در عرصه ي حضور در جبهه عقب تر بوده است.
6. در محلات و حومه شهر دماوند، مناطق حومه مانند جيلارد، اوره، مشا، دشتمزار به نسبت جمعيت خود از محلات مركزي پيشتازتر بوده اند.
7. مروري به آمار موجود منطقه آبعلي و سپس آبسرد را به عنوان مناطق الگو و نمونه معرفي مي كند.
شهداي دماوند
درباره آمار شهدا بايد كار دقيقي صورت پذيرد. چون بسياري از شهداي شهرها و روستاهاي دماوند در بنياد شهيد دماوند پروژه نداشته و اصولاً از دماوند اعزام شده اند.، در حالي كه اينك مزار آنان در اين منطقه است. با احتساب شهداي ساكن دماوند و شهداي دماوندي مقيم شهرهاي ديگر، بيش از 520 نفر از اين ديار به شهادت رسيده اند كه در مقايسه با جمعيت آن زمان منطقه آمار بالايي است. طبق برخي آمارها كه نياز به دقت بيشتر دارد، از هر 60 نفر يك نفر از مردم اين سامان در دفاع از اسلام و ايران اسلامي به شهادت رسيده اند.
اميدواريم در فرصتي ديگر و با همكاري ادارات و نهادهاي مربوطه و استفاده از نظرات كارشناسان خبره ي آمار بتوانيم گزارش هاي تحليلي مستندتري را ارائه كنيم.
آمار سخن مي گويد
آمار جمعيت مردم شهرستان – بدون فيروزكوه كه در آن زمان بخشي از شهرستان بوده است – بين 35 تا 60 هزار نفر بوده است. مي توانيم ميانگين جمعيت اين هشت سال را پنجاه هزار نفر در نظر بگيريم.
1.آمار كل اعزام (بسيجي وجهادگر) 2371 نفر (1871 نفر بسيجي و 500 نفر جهادگر داوطلب)
2.مدت جبهه بر حسب ماه (فقط نيروهاي بسيجي) 9561 نفر ماه
- مدت جبهه بر حسب روز 286830 نفر روز (بسيجيان) طي 3285 مرحله اعزام
- مدت جبهه بر حسب روز 37917 نفر روز (جهادگران) طي 768 مرحله اعزام
3.اعزام از شهر (دماوند و رودهن و كيلان) 701 نفر
- اعزام از روستا 1170 نفر
4. سهم حضور روزانه از شهرستان دماوند در طول 96 ماه جنگ (2855 روز) 2 97 نفر است. يعني از شهرستان دماوند هر روز 97 نفر به طور ميانگين حضور داشته اند.
5.با توجه به نمودار آماري كه در ادامه خواهيد ديد نكات گويايي به دست مي آيد. مثلاً:
الف – روستاها و محلاتي مانند آرو، آبعلي، جيلارد، جورد، سادات محله، دشتمزار پيشتاز بوده اند.
 ب – اگرچه متغير جمعيت در موارد زيادي در كثرت حضور موثر بوده است.
- آمار كل اعزام با آمار جهاد:
الف) آمار كل اعزام: 1871
ب) شهداي بسيج: 105 نفر (23 نفر با بنياد شهيد اختلاف وجود دارد)
پ) مراحل اعزام: 3214 
ت) مدت جبهه بر حسب ماه: 9561 – 286830 روز 
ث) اعزام از شهر: 701
ج) اعزام از روستا: 1170
چ) سهم حضور روزانه در جنگ (ميانگين): 97 نفر
ح) مدت جنگ به روز: 2855
* آمار فوق بدون در نظرگرفتن پرسنل كادر و ويژه و جهادگران مي باشد.
خ) آمار تفكيكي به پيوست: 
1. 500 نفر جهادگر داوطلب و مامور از شهرستان در دوران دفاع مقدس حضور داشتند.
2. تعداد 37917 نفر روز جهادگر از شهرستان دماوند در جبهه حضور داشتند.
3. 37917 نفر فوق در طي 768 مرحله به جبهه اعزام شده اند.